Ortodoncja to dział stomatologii zajmujący się leczeniem nieprawidłowego ułożenia zębów i szczęk względem siebie. Dzięki odpowiedniej korekcie, możliwe jest nie tylko uzyskanie równiejszego i ładniejszego uśmiechu, ale też umożliwienie łatwiejszego czyszczenia zębów w tych miejscach, gdzie ich szczotkowanie wcześniej nie było możliwe. Nieprawidłowy zgryz naraża zęby na zmiany próchnicowe czy choroby przyzębia. Wady zgryzu mogą być widoczne na zewnątrz (w zmienionych rysach twarzy) jak i w zaburzeniach różnego rodzaju czynności jamy ustnej – utrudnione jedzenie, mówienie, oddychanie.
Jakie występują wady zgryzu?
Zgryz otwarty
Objawem jest szpara niedogryzowa, która występuje, gdy zęby nie stykają się ze sobą częściowo lub całkowicie. Powoduje to zaburzenia żucia oraz gryzienia, problemy z mówieniem, obniżenie napięcia mięśni warg, powiększony kąt żuchwy oraz wydłużenie dolnego fragmentu twarzy.
Zgryz krzyżowy
Zęby łuków górnych i dolnych zachodzą na siebie w różnej konfiguracji. Może dziać się tak tylko na pewnych obszarach łuku zębowego lub na jego całej powierzchni.
Zgryz głęboki
To sytuacja gdy zęby górnej szczęki w znacznym stopniu zachodzą na zęby szczęki dolnej, co powoduje asymetrię twarzy.
Tyłozgryz
Najczęstsza forma wady zgryzu, polegająca na cofnięciu się dolnego łuku zębowego względnem łuku górnego, ale bez styku zębów przednich. Niekiedy może prowadzić to do zniekształceń twarzy i opadaniu kącików ust, może też prowadzić do zaburzeń mowy.
Przodozgryz
To wada zgryzu powodująca, oprócz zmian estetycznych, problemy z oddychaniem, mówieniem (seplenienie) i jedzeniem. Polega na znacznym wysunięciu się do przodu szczęki dolnej. Wada ta może być uwarunkowana genetycznie, ale do powstania takiej wady może przyczynić się także ssanie kciuka i górnej wargi czy wysokie ułożenie głowy dziecka podczas snu, co powoduje przesuwanie się żuchwy do przodu.
Stłoczenie zębów
To sytuacja gdy zęby są stłoczone w wyniku zaburzenia stosunku wielkości lub ilości zębów do wielkości podstaw kostnych szczęki i żuchwy. Powoduje to ich wyrastanie pod złym kątem i obrócenie, ponieważ ograniczają siebie nawzajem. Stłoczenie daje też wrażenie “za dużej” ilości zębów w szczęce.
Jak leczyć wady zgryzu?
Leczenie wad zgryzu odbywa się głównie na dwa sposoby. Pierwszy z nich to mioterapia, czyli ćwiczenia mięśni mimicznych i narządu żucia, drugi to aparat ortodontyczny. Mioterapia to proste ćwiczenia poprawiające działanie układu nerwowo-mięśniowego, usprawniające także stawy żuchwowe. Ćwiczenia takie sprawdzają się z reguły tylko u dzieci i młodzieży, kiedy układ kostny i zęby nie są jeszcze dostatecznie wykształcone, a sama wada nie jest zbyt wysoce rozwinięta. Z kolei stosowanie aparatu ortodontycznego konieczne jest wówczas, kiedy wada zgryzu jest już bardziej rozwinięta. Wiąże się też z większą ingerencją, jednak pacjenci szybko adaptują się do nowych warunków i ostatecznie aparat ortodontyczny nie powoduje większego dyskomfortu.
Kiedy założyć aparat na zęby?
O zasadności stosowania leczenia wad zgryzu za pomocą aparatu ortodontycznego decyduje stomatolog-ortodonta. Konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki, która obejmuje wywiad z pacjentem, badanie kliniczne, zdjęcia RTG oraz gipsowe modele. Po analizie ortodonta przedstawia plan leczenia.
Jak działa aparat ortodontyczny?
Działanie poszczególnych rodzajów aparatów ortodontycznych pod pewnymi względami różni się od siebie, jednak ogólnie ich zadaniem jest wywieranie delikatnego ucisku na zęby i szczęki, co powoduje niewielkie przemieszczanie się zębów. W zależności od nasilenia wady zgryzu, zastosowanie aparatu ortodontycznego przynosi różne efekty, w różnym czasie.
Aparat ortodontyczny stały
Przeznaczony jest dla młodzieży i osób dorosłych, tylko do zębów stałych. Aparat zbudowany jest z zamków i pierścieni, mocowanych do szkliwa specjalnym klejem. Do nich mocowany jest za pomocą ligatur (gumek) specjalny drut który wywiera na zęby stałą precyzyjnie określoną siłę. Są to aparaty ortodontyczne ligaturowe, jednak dostępne są także aparaty ortodontyczne bezligaturowe, mniej inwazyjne i mniej awaryjne, przyśpieszające leczenie oraz ułatwiające czyszczenie i bardziej estetyczne. Czas trwania leczenia aparatem stałym uzależniony jest od zaawansowania wady.
Aparat ortodontyczny ruchomy
To aparaty stosowane u dzieci między 4 a 12 rokiem życia w trakcie wymiany zębów mlecznych na stałe. Są łatwo zdejmowalne, dzięki czemu utrzymanie higieny jest dużo prostsze. Niestety aparaty ruchome nie nadają się do leczenia wszystkich wad zgryzu, są mniej precyzyjne niż aparaty stałe, mniej wygodne – ze względu na ograniczone miejsce dla języka, a także przyczyniają się do zaniechania dyscypliny w stosowaniu. Zbudowane są z akrylowej płyty oraz części wykonanej ze stalowego sprężystego drutu. W płycie zawarte są aktywne elementy takie jak śruba i sprężyna, które kształtują łuk zębowy. Wyróżniamy aparaty jednoszczękowe, Schwartza, dwuszczękowe (monobloki) oraz trainery.
Posiadamy kontrakt z NFZ, jako specjalistyczny gabinet stomatologiczny. Dzieciom, do 12go roku życia, wykonujemy aparaty zdejmowane w ramach ubezpieczenia.